Szołkowski (Szałkowski, Szówkowski, Szułkowski) Michał h. Korwin lub Szeliga odmieniona (2. poł. XVIII w.), poseł na sejm grodzieński 1793 r., marszałek merecki.
Prawdopodobnie był S. synem lub wnukiem Antoniego Michała Szołkowskiego, występującego w l. 1734–5 jako miecznik wiłkomierski, żonatego z Różą z Sołtanów.
S. został odnotowany 22 III 1785 jako «mieczn.» (czyli zarówno miecznik, jak i miecznikowicz, a nawet miecznikowicowicz) wiłkomierski. Dn. 4 II 1788 na sejmiku w Uszaczu obrano go (z tytułem miecznika wiłkomierskiego) deputatem z woj. połockiego na kadencję wileńską 1788/9 Tryb. Głównego W. Ks. Lit. Jednakże dekret trybunalski z 20 I 1789 podpisał bez żadnego tytułu. Uczestniczył jako asesor w rozpoczętym 14 II 1792 sejmiku nowo utworzonego przez Sejm Wielki pow. mereckiego. Dn. 16 II t.r. podpisał jako «MWP» uwierzytelnienia dla obranych tam kandydatów na podkomorstwo i chorążostwo nowego powiatu. Wraz z całym zgromadzeniem zaprzysiągł 19 II Ustawę Rządową 3 Maja, wziął udział w elekcji delegatów do króla z wyrazami wdzięczności i podpisał laudum sejmikowe; w kopii laudum z tego dnia rozwiązano skrót «MWP» jako «mieczny woj. połockiego», a zapewne winno być «miecznik wiłkomierskiego powiatu». S. przystąpił do konfederacji targowickiej (wg D. Iłowajskiego był jej konsyliarzem, nie występuje jednak na listach konsyliarzy lit. R. Šmigelskytė-Stukienė). W obecności 35 obywateli na czele z chorążym trockim Damazym Romerem został 27 V 1793 obrany posłem woj. trockiego na sejm grodzieński; D. Iłowajski (przypuszczalnie błędnie) tytułuje go wówczas miecznikiem wołkowyskim. Posłom trockim zalecono w instrukcji m.in. żądanie usunięcia z kraju wojsk rosyjskich. S. wziął udział w pierwszej części obrad sejmu, ale nie zabrał głosu. Jego obecność odnotowano na pięciu sesjach; w głosowaniach nie zgadzał się na rokowania z Prusami (26 VI t.r.), natomiast był za przyjęciem poprawionego projektu instrukcji dla negocjatorów (5 VII i 10 VII). Dn. 30 VII głosował zgodnie z opozycją sejmową, sprzeciwiając się rozpoczęciu rokowań rozbiorowych z Prusami; jednak 10 VIII opowiedział się, podobnie jak większość targowiczan, za prowadzeniem rozmów z posłem pruskim L.H. Buchholtzem.
Na sejmiku w Mereczu 5 II 1794 został S. (jako miecznik wiłkomierski) obrany marszałkiem utworzonego przez sejm grodzieński woj. mereckiego; zapewne Kossakowskim zawdzięczał zdobycie tego prestiżowego urzędu, jedynego w dziejach Rzpltej. W liście z 11 II t.r. z Powordowni prosił hetmana w. lit. Szymona Kossakowskiego o pomoc w uzyskaniu przywileju na ten urząd i wyjednaniu urzędów dla swych protegowanych. Dn. 7 III otrzymał nominację królewską, a ostatni raz był wzmiankowany 8 IX 1796. S. posiadał Powordownie w paraf. daugowskiej w Mereckiem.
Żoną S-ego była Amelia Jodkówna; brak informacji o jego potomstwie.
Ciechanowicz J., Rody rycerskie Wielkiego Księstwa Litewskiego, Rzeszów 2001 V 209–10; Deputaci Trybunału Głównego Wielkiego Księstwa Litewskiego (1697–1794). Spis, W. 2004; Dziadulewicz S., Herbarz rodzin tatarskich w Polsce, Wil. 1929; Herbarz Inflant Polskich z roku 1778, w: Mater. do biogr., geneal. i herald. pol., II 48; Niesiecki, VIII; Pol. Enc. Szlach., XI; Urzędnicy Wielkiego Księstwa Litewskiego. Spisy, W. 2004–9 I–II; – Iłowajski D., Sejm grodzieński 1793 roku. Ostatni sejm Rzeczypospolitej Polskiej, P. 1872 s. 343; Šmigelskytė-Stukienė R., Lietuvos didžiosios kunigaikštystės konfederacijos susidarymas ir veikla 1792–1793 metais, Vilnius 2003; Szczygielski W., Referendum trzeciomajowe, Ł. 1994; – „Gaz. Narod. i Obca” 1792 nr XXIV s. 144 (supl.); – B. Czart.: rkp. 879 s. 787, 791, rkp. 886 s. 707–22, rkp. 890 s. 49–50, 93, 135–6, 269–70, 347–51; B. Kórn.: rkp. 1283 (Diariusz Sejmu Grodzieńskiego 1793 r.); B. Nauk. PAU i PAN w Kr.: rkp. 5809 k. 66; BUW: rkp. 2002 s. 230–3; Central’nyj deržavnyj istoryčnyj archiv Ukraïny we Lw.: F. 391 op. 7 spr. 1997; Latvijas valsts vestures archivs w Rydze: F. 712 op. 1 spr. 70 nr 303; Lietuvos valstybės istorijos archyvas w Wil.: Senieji Aktai, rkp. 5833 k. 228–8v, rkp. 6114 op. 118–18v; Nacyjanal’ny histaryčny archiŭ Belarusi w Mińsku: F. 1732 op. 1 spr. 12 nr 29v, F. 1776 op. 1 spr. 13 nr 55, F. 2574 op. 1 nr 30 k. 185–6v; Rossijskaja nacional’naja biblioteka w Pet.: F. IV spr. 257 nr 174v; – Informacje Andrzeja Haratyma z W.
Dariusz Rolnik